Vrijdag 15 maart 2019 - Doorwinterde gids Toon Van Eetvelde staat ons reeds op te wachten aan de Sint-Martinuskerk van Berlare.
Het weer was al een hele week stormachtig ;
Vandaag startte de dag met lichte regenval, maar tijdens de wandeling bleef de lucht overtrokken, maar droog... Let's go !
In de voormiddag lopen we ten zuiden van het dorp, deels langs de GR128 die o.m. langs oude rivierduinen loopt.
De picknick gaat door in tennisclub Chiwawa, Bollewerkstraat 32 in Berlare.
Na de middag maken we een lus ten noorden van Berlare ; we volgen een oude Scheldemeander - opnieuw grotendeels begeleid door de GR128 ;
De Sint-Martinuskerk, Dorpsplein in de gemeente Berlare, is toegewijd aan Martinus van Tours.
Van de 15e eeuwse kerk rest enkel nog de toren uit zandsteen (Brabantse gotiek).
De kerk werd in de loop der eeuwen een aantal keren vernieuwd en verbouwd. In 1910 werd een gedeelte van de kerk in neogotische stijl opgetrokken met oranjekleurige baksteen, waardoor ze haar huidig uitzicht kreeg.
In 2008 kocht het gemeentebestuur het kasteel van Berlare. Het domein behoorde historisch aan de heer van Berlare.
Het werd in het begin van de 18e eeuw heropgebouwd door de familie van der Meersche, nadat het vorige gebouw door de troepen van Lodewijk XIV werd verwoest.
Sinds 1974 zijn het kasteel, de bijgebouwen en het park, geklasseerd.
Enkel het park is toegankelijk voor het publiek.
De oorlog van '14-'18 leeft voort in het collectieve geheugen. Door de cultuurdienst van Berlare werd samen met de heemkundigen van de gemeente, ter gelegenheid van '100 jaar Groote Oorlog', een fietsroute uitgewerkt.
30 infoborden werden geplaatst op locaties die belangrijk zijn geweest tijdens WO I. De 40 km lange fietsroute is gratis beschikbaar in het toeristisch infokantoor.
We nemen een korte pauze langs de Scheldedijk,
van bovenaf hebben we een kijk op het overstromingsgebied
We lopen landinwaarts, waar we verder het kronkelen van de Schelde volgen.
Stilaan keren we terug richting Berlare-dorp
we lopen langs weggetjes met leuke namen zoals ... Quôte en Vlietwegel (vliet - waterloop), Galgenbergstraat, Sint-Jobstraat, Bollewerkstraat
en hebben oog voor de eerste signalen van de komende lente
Nog even een lans breken voor het Wandelnetwerk Kalkense Meersen Donkmeer :
Het wandelnetwerk Kalkense Meersen-Donkmeer telt zo'n 100 km uitstekende wandelpaden in de buurt van het Donkmeer in Berlare en het stuk natuurpracht wat verderop, langs de Schelde richting Dendermonde.
Je kan er enkele vaste routes volgen, of via de knooppunten naar de mooiste hoekjes van Berlare, Overmere en Uitbergen trekken.
We zijn aan de Heidekasteeldreef.
Herstel van rivierduinen 't Stampkot :
Natuurpunt verwijdert hier op de zuidhelling van de duin de houtopslag en uitheemse woekerende soorten, zodat de oppervlakte los zand wordt vergroot.
Het los zand en het bloemrijk schraalgrasland zorgen voor een grote variatie aan warmte-winnende planten, en dus voor meer nestgelegenheid en voedsel voor wilde bijen en vlinders.
Tijd voor picknick in Tennisclub Chiwawa, Bollewerkstraat 32, Berlare
Na de middagpauze stappen we via de Galgenbergstraat en de Sint-Jobstraat richting Broekse Vaart
Aan de Broekse Vaart komen we aan het 'Pomphuis',...
... en volgen er verder de Broekse Vaart
We zijn opnieuw in een mooi stuk natuur
waar het heerlijk wandelen is !
We komen aan de Scheve Villa ; deze maakt deel uit van 'Waterwandeling Soldarid'Eau'.
De Provincie stimuleert samenwerking tussen Oost-Vlaamse en Ecudoraanse gemeenten rond water. Die samenwerking is een 'waterschap'.
Er is een waterschap tussen de gemeente Berlare en de gemeente Rio Verde.
De waterwandeling is 7 km lang, en loopt deels langs de wandelknooppunten
Voor meer info over de wandeling :
https://www.berlare.be/waterwandeling-solidarid-eau.html
Wij wandelen van punt 7 naar punt 1, en gaan daarna verder naar punt B ;
Het Donkmeer is gekend in heel Vlaanderen, en zet Berlare op de toeristische kaart voor daguitstappen.
Het landschap zoals we het nu kennen, is ontstaan uit een oude meander van de Schelde.
Eeuwen terug is dit gedeelte van de stroom rond een stuifzandheuvel (een 'donk') onderhevig geweest aan een proces van verlanding en turfvorming.
In de 18e en begin 19e eeuw, begon men turf te ontginnen als brandstof voor woningen. Na de turfwinning liepen de ontstane putten van het zogenaamde Berlaars en Overmeers Broek, geleidelijk onder water.
Het Berlaarse Broek werd leeggepomp, eerst in 1862, en daarna opnieuw na de Eerste Wereldoorlog. Vooreerst werd het hoofdzakelijk bebost met wijmen (of tenen voor mandenvlechtwerk) en na de Tweede Wereldoorlog met populieren (voor de luciferfabricatie).
Het Overmeers Broek (het huidige Donkmeer) bleef overstroomd, en is uitgegroeid tot het bekende toeristische centrum. Het wateroppervlakte bedraagt ongeveer 86ha.
Hallo wandelaars !
We komen aan punt B van de Waterwandeling,...
... en zien er terug een infobord
Goedgemutst wordt er gekeuveld over deze mooie omgeving
De Bareldonkkapel (Kapelleplein, Berlare) is één van de mooiste kapellen uit de omgeving.
Ze dateert uit de 13e eeuw, en is sinds 1942 beschermd.
In 1935 werd naast de kapel een bedevaartsommegang opgericht met zeven stakapelletjes en een monumentale kalvarieberg, allen van de hand van beeldhouwer Aloïs De Beule.
Café De Kalvaar, Kapellebergstraat 2, Berlare
We wandelen verder langs de Kapellebergstraat, ...
... en gaan naar de Gratiebossen :
Hier zouden in 1452 Bourgondische soldaten tevergeefs gratie hebben gevraagd aan een leger van Gentenaren.
Percelen bos zijn er verweven tussen landbouwgronden. Enkele mooie zandwegen doorsnijden het gebied.
De afwisseling van naald- en loofbos, vormt een uitstekend biotoop voor broedvogels (bv de grote bonte specht).
Domein Berlarebroek
Na de afsnijding van de meander van de Schelde, stapelden waterplanten en bomen zich in een dikke veenlaag.
Omstreeks 1600 lagen hierop vochtige graslanden of meersen.
Het plantaardige materiaal kon worden uitgegraven en gedroogd tot een begeerde brandstof : turf.
Vanaf 1696 begon de grote periode van het turfsteken in het huidige Berlare Broek.
De turf werd afgevoerd met wagens en boten, tot ver buiten de streek.
Toon, William,
bedankt om ons mee te nemen in de mooi stukje Vlaanderen !
Beste wandelaars, bedankt voor jullie enthousiasme, en tot een volgende !
Riet
